Adana’nın Kozan ilçesinde bulunan, UNESCO’nun ‘Dünya Miras Geçici Listesi’ndeki Anavarza Antik Kenti’nde son etap kazı çalışmaları başladı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Çukurova Üniversitesi adına gerçekleştirilen Cumhurbaşkanı Kararlı Anavarza (Anazarbos) kazılarının son etabı aralık ayı itibari ile başladı. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Türk Tarih Kurumu(TTK) Başkanlığınca Çukurova Bölgesinde 2020 yılından itibaren kesintisiz 12 ay sürdürülmesi için desteklenmesi kararı alınan tek ve en büyük antik kent olma özelliğine sahip Kozan’da ki Anavarza Antik Kenti’nde 5 ayrı alanda çalışmalara başlandı.
Konuyla ilgili açıklama yapan Kazı başkanı Dr. Öğretim Üyesi F. Fatih Gülşen “yaklaşık 60 kişilik bilim ekibi, 20 işçi ve öğrencilerden oluşan kalabalık bir ekip ile birlikte zafer takı olarak adlandırılan anıtsal kapıda, sütunlu caddede, kilisede, sütunlu galeride ve kuzey hamamında çalışmalarda başlandı. Belgeleme çalışmalarının yanı sıra, depo çalışmalarının da sürdürüldüğü antik kentte kültür envanteri projesine de devam edilmektedir. Restorasyon ve konservasyon çalışmalarına çok önem veriyoruz ve bu kapsamda Çukurova Bölgesinin en büyük ve nitelikli yapı restorasyonu olan Roma Dönemine ait Zafer takını (anıtsal kapı) orijinalliğini de korumak suretiyle tamamlayarak bütün bir görkemiyle birlikte tekrar ayağa kaldırdık. 34 m. genişlikte ve 2700 m, uzunluktaki anıtsal ölçüleriyle dünyanın en büyük antik caddeleri içinde gösterilen Anavarza sütunlu cadde çift şeritli(duble) yol planlaması ve benzersiz özellikleriyle antik dünyadaki tüm örneklerden ayrılmaktadır, Muhteşem kiliseleri, devasa hamamları, tiyatrosu, 222 m. yükseklikteki sarp kayalıklar üzerine kurulu kalesi ve akropolu, su sarnıçları, su kemerleri (aqueduct), anakayalıklar içine oyularak inşa edilen ve dünyada hiçbir benzeri bulunmayan olimpiyatların yapıldığı stadium &hipodrom binası, dünyada çok az örneği bulunan ve tüm Anadoluda ise sadece 3 örneği bulunan amfitiyatro yapılarından günümüze en sağlam kalabilen örnek Anavarzada’dır.
Kimi çevrelerce Lokman Hekimle özdeşleştirilen botanik biliminin kurucusu tüm dünyaca ünlü eczacı Pedanius Dioscorides’in yaşadığı ve eserlerini yazdığı Anavarza’da bu günde botanik çalışmalarına kazı başkanlığınca devam edilmektedir.
Yaklaşık 4000 dönüm alan üzerine kurulu antik kent Anadolunun en büyük nekropol alanlarından birine sahiptir. 1.S.203 ve 205 yıllarında metropol ünvanı, İ.S. 5 yy in hemen başında da Ovalık Kilikya Bölgesi’nin (Çukurova Bölgesinin) başkentliğine yükseltilen kent 15 nisan 2013 yılında Unesco Dünya Mirası geçici listeye alınarak önemini Uluslararası alanda da kanıtlamıştır. Kilikya bölgesi içinde metropol ve başkentlik ünvanı alan Anavarza, siyasi, ekonomik, ticari ve kültürel başta olmak üzere her alanda bölgenin en büyük ve en önemli kenti olmuştur.
Arkeolojik Kazı çalışmalarıyla birlikte her gün yeni bir önemin ortaya çıkartıldığı kentte kazi başkanlığınca Uluslararası süreli yayınlanacak kitaplar ve ilki 22 eylül 2019 da gerçekleştirilen ve her yıl periyodik olarak sürdürülmesi planlanan Uluslararası sempozyumlarda; Anavarza’nın ve başta Adana olmak üzere tüm bölgenin Arkeoloji Tarih, eski çağ tarihi, sanat tarihi, epigrafi, numismatik, mimarlık, mühendislik, jeoloji, coğrafya, ziraat, kültürel miras, restorasyon, flora, fauna, peyzaj, eczacılık, mikrobiyoloji, turizm, koruma, röleve-belgeleme, analiz, deprem, arkeometri, iklim, toprak, halk bilim, hayvancılık vb. ilişkili diğer disiplinler kapsamında da araştırılması, incelenmesi, belgelenmesi, korunması ve söz konusu kültürlerin birbirleriyle olan ilişkilerinin yorumlanmasına yönelik sunumlar, makaleler ve kitaplar oluşturulması planlanmaktadır.
Tüm bu çalışmalar istihdam yaratmakta ekonomik ve ticaretin yanı sıra Anavarza’nın, Adana’nın ve Çukurova Bölgesinin kültürel ve Turizm çevrelerince Uluslararası alanlarda tanınmasına çok ciddi ölçüde destek sağlamaktadır.
Bu çalışmaların yapılabilmesi ve yürütülebilmesinde Kültür ve Turizm Bakanlığımıza, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne, Adana Valiliği’ne, Çukurova Üniversitesi Rektörlüğü’ne, Adana il Kültür ve Turizm Müdürlüğü’ne, Adana Müze Müdürlüğü’ne ve Röleve Müdürlüğü’ne teşekkür ederim.”dedi.
